Om de zoveel tijd flakkert de sociale media van de Truienaren op met soms heftige discussies over de motor van de lokale economie, de handel, horeca en alles wat daarrond zit. Het nieuws van de dalende leegstand in Genk bracht de discussie recentelijk weer op gang. Onze redactie maakte de analyse.
De middenstand heeft het de laatste jaren hard te verduren gekregen. Corona en de daarop volgende economische crisis die zich manifesteert in hoge energiefacturen en algemene inflatie, zouden de grote boosdoener zijn. Voor de sector zijn er lokaal nog andere struikelblokken. De leegstand in onze stad zou, volgens sommige stemmen, een indicator zijn van hoe de economische toestand specifiek in onze stad achteruit gaat. Het is net rond dat thema dat Stad Genk onlangs uitgebreid in de media kwam. Hun leegstand zou het afgelopen jaar met 2% zijn gedaald. Concreet zijn er 32 zaken gestart.
Onze redactie ging op zoek naar de methodes van Stad Genk en vergeleek deze met de toestand in Sint-Truiden.
De aanpak van Genk
De zaken die in Genk van start gaan in voormalig leegstaande handelspanden doen dit vaak met hulp van Stad Genk. Zij hebben zich ingetekend op een pakket aan subsidies van de Vlaamse overheidsorganisatie VLAIO. Deze subsidies dienen om dossiers te financieren van ondernemers die een leegstaand pand willen betrekken en renoveren.
Ondernemers die een zo’n handelspand in Genk renoveren kunnen tot 25.000 euro aan subsidies krijgen. Dit zijn dan verschillende subsidies die bij elkaar worden opgeteld zoals een subsidie voor het invullen van een leegstaand pand, een gevelrenovatie,…
Er lopen ook kleinere projecten zoals bijvoorbeeld een subsidie voor het digitaliseren van je zaak. Dat gaat dan om een opzetten van een website tot een webshop. Hier kan een ondernemer maximum 5.400 euro aan subsidies voor ophalen.
Daarnaast lijkt Genk wel naar het concept van Shop & the City te hebben gekeken. Met de ‘Doe Eens Genk”-kaart kunnen mensen cadeaubonnen kopen die ze in de Genkse handel en horeca kunnen opgebruiken. Ook organiseren ze evenementen, doen ze aan stadsinkleding en zorgen ze voor een algemeen aangename sfeer in de winkelstraten en promoten ze Genk als shopstad.
Derde partners
Door de bovengenoemde acties heeft Genk ervoor kunnen zorgen dat zo’n 2% van hun leegstaande handelspanden (goed voor 32 zaken) werden ingevuld. Volgens Unizo Genk gaat het over een heel diverse groep handelaren. Opvallend is dat het niet steeds Genkies zijn die de panden betrekken. Over het algemeen gaat het om kleine zaken en geen ketens.
Het is in dit opzicht dat Unizo Genk zich sterk inzet voor de (nieuwe) lokale handelaren. De starters worden bezocht en uitgenodigd voor netwerkevenementen.
“Mensen uit Genk shoppen het liefst bij mensen uit Genk. Daarom gaat Unizo ook actief aan de slag met de starters te helpen om een netwerk binnen de stad op te bouwen. Het gaat dan niet alleen over het leren kennen van de medehandelaren maar ook over wie je moet aanspreken bij de stedelijke administratie etc..’
Johan Revinsek, Adviseur lokale ondernemingsverenigingen Unizo
Stad Genk combineert dus niet alleen bovenlokale overheidssteun om subsidies, evenementen en hun netwerk uit te breiden, ze hebben ook actieve lokale ondernemersverenigingen. Deze maken er hun taak van om nieuwe ondernemers op te zoeken en te ondersteunen.
Wat doet Sint-Truiden
Onze redactie ging op zoek naar mogelijke subsidies of ondersteuning die Stad Sint-Truiden geeft aan startende ondernemers. We konden echter weinig informatie vinden. De informatie die we vonden over bijvoorbeeld subsidies gingen doorgaans over steun voor vzw’s, (jeugd)verenigingen etc., allemaal belangrijke groepen die een stad levend houden. Het feit dat er geen subsidies zijn betekent echter niet dat Sint-Truiden niks doet. Op donderdag 9 februari maakte het stadsbestuur immers bekend dat ze samen met Unizo Sint-Truiden een infoavond zullen organiseren voor handelaren die ‘Stadsleverancier’ willen worden.
Tijdens het moment zal worden besproken hoe ondernemers zich een weg kunnen banen doorheen de administratie die nodig is om stedelijke opdrachten binnen te halen.
Leegstand
Sint-Truiden heeft dan misschien geen subsidiedossier lopen bij VLAIO, ze hebben wel een autonoom gemeentebedrijf dat instaat voor de ruimtelijke ordening van onze stad. AGOST zette zich in de vorige legislatuur in tegen de leegstand door een deel van de huurgelden van leegstaande panden in onze stad op zich te nemen. Hierdoor konden enkele panden al dan niet tijdelijk ingevuld worden.
De laatste jaren heeft het autonoom gemeentebedrijf zich vooral ingezet door ‘stadskankers’ op te kopen en deze dan te verkopen aan projectontwikkelaars. Helaas ging dit vaak tegen een lagere prijs waardoor het bedrijf steeds vaker in de schulden zit.
Mini-ondernemingen van scholen of hogescholen strijken ook regelmatig neer in onze stad om een van de lege panden op te vullen. Leegstaande handelspanden worden ook geregeld gevuld met kunst. Een structurele opvulling van de panden blijft echter vaak uit. De toestand waarin de handelspanden zich bevinden lijkt vaak de oorzaak te zijn. Al is dit niet steeds het geval.
Netwerk
Onze stad heeft geen gebrek aan ondernemend talent. Onder andere bij Hasp-O leren laatstejaars, via een eigen winkel openen, het vak. Ook mensen van buiten onze stad die misschien al een zaak elders hebben kijken naar Sint-Truiden om een tweede vestiging te openen. En toch hebben nieuwe zaken in onze stad het vaak moeilijk. Immers net als iemand uit Genk liever koopt bij een mede-Genkenaar, koopt een Truienaar het liefst van iemand uit eigen stad.
“Wij zijn momenteel op zoek naar iemand uit de streek omdat we al snel opmerkten dat de beste reclame hier via kennissen en bekende gezichten komt.”
Anonieme getuigen
Onze stad ziet er altijd goed uit als het tijd is om te shoppen. Voor Valentijn zullen er weer veel hartjes te vinden zijn in het centrum. Ook de koopzondagen rond kerst waren top met koren op straathoeken en entertainers.
Ook worden er vaak evenementen georganiseerd, al worden die wel vaak door dezelfde mensen bezocht. Misschien dat Sint-Truiden op dit vlak wat meer naar Genk kan kijken om nieuwelingen beter te bereiken via de vele organisaties die er voor en door ondernemers zijn?
Conclusie Ondernemen met een plus
Het is vandaag de dag niet meer voldoende om je deur te openen en te hopen dat de klanten uit zichzelf binnen zullen komen. Je moet net dat stapje verder gaan en daar hebben we in onze stad verschillende voorbeelden van.
Het recent opgestarte Bar’deaux combineert horeca met een cadeauwinkel en organiseerde onlangs zelfs een kunsttentoonstelling. Hooch Sint-Truiden combineert hun drankenhandel dan weer met unieke tastings, escaperooms maar ook de sfeer van een stamcafé waar de klanten elkaar allemaal kennen. De drie kleurrijke zaken van Steffen Heusdens en partner Rudi Mertens op de Groenmarkt vallen dan weer op door hun eigenheid en kleurrijk gegeven. Maar ook kleinere zaken zoals Something Els hebben succes door hun eigen gebakken lekkernijen in knusse sfeer. Of speelgoedwinkel Kat & Koe waar je zelfs als volwassene graag in verdwaalt om al het unieke speelgoed te bekijken.
De Truiense middenstand is zeker niet dood maar een structurele aanpak voor starters qua netwerking, hulp bij het administratieve doolhof van regels en mogelijke subsidies, zou zeker niet mis zijn. Uiteraard kan een stadsbestuur dit niet alleen doen maar is een actieve groep van middenstanders nodig die elkaar steunt. En als er iets is wat onze stad al zeker heeft dan is het wel een actieve groep aan middenstanders.
