Op regelmatige basis werpt onze hoofdredacteur, Natascha Clerinx, haar blik op de (boven)lokale actualiteit. Deze week neemt ze het publieke debat onder de loep. Meer specifiek de fake accounts in het Truiense debat en hun invloed op de politiek.
“Hey, weet jij wie achter die account zit?” Een vraag die ik de laatste jaren steeds vaker krijg. Deze keer werd ze me gesteld toen ik met mijn neus tussen de kersen stond, twijfelend hoeveel ik zou kopen van mijn favoriete fruit. “Ja, weer een anoniem profiel. Ik denk een gemeenteraadslid.”
Als er iets is dat in Sint-Truiden nog veelvuldiger aanwezig is dan fruitbomen en nieuwswebsites, dan zijn het wel de anonieme profielen die luider oppositie voeren dan sommige politici. Zelden gaat het om vrouwelijke profielen, en zelden spreken ze in iets anders dan holle partijpolitieke stellingen. Doorgaans gaat het om voormalige politici of zelfs actieve gemeenteraadsleden die hun ongenoegen willen uitspreken.Soms proberen ze schandaaltjes te lanceren. Iets wat zelden lukt. Daarvoor kan je als politicus nog steeds, best een gestaafd persbericht uitsturen.
Online discussies
Toegegeven: valse of anonieme profielen die een of andere politieke partij steunen, is niets nieuws. Het is een tijdlang vrij gangbaar geweest binnen (nationale) politieke partijen om een anoniem profiel te beheren om luidkeels oppositie te voeren of promotie te maken voor een specifiek partijstandpunt.Het staat immers niet dat je elkaar het ene moment de huid vol scheldt via sociale media, om een paar dagen later broederlijk een pint te drinken op een eetdag van een vereniging. Dat komt weinig geloofwaardig over bij kiezers en al zeker niet bij (mogelijke) toekomstige coalitiepartners. Daarom worden die anonieme profielen gebruikt.
Maar ook die grens lijkt in Sint-Truiden ondertussen overschreden. Wie onder de Facebookposts van lokale politici kijkt, ziet vaak lange discussies tussen leden van meerderheid en oppositie. Soms waaien die discussies zelfs over naar posts van gewone burgers zonder politieke affiniteit..
Over deze situaties valt maar één ding te zeggen, toevallig hetzelfde antwoord als ik gaf toen ik uiteindelijk met een zak kersen in de hand mijn weg naar huis maakte: “Discussies online leiden zelden tot een duurzame dialoog, en al zeker niet tot stemmen.”
Blokkeren
Moeten we die valse profielen dan massaal blokkeren op sociale media? Neen, net zomin als het helpt om iedereen aan te vallen die het niet met je eens is, of alle schuld te steken op de pers, heeft mensen blokkeren niet veel zin. Iedereen mag zijn mening uiten, toch? Al zeker als die binnen de perken van het fatsoen blijft. Het gaat hier dan ook niet om fake accounts die je informatie willen achterhalen voor cybercriminaliteit maar om mensen die om de een of andere reden hun politieke ei niet kwijt kunnen onder eigen naam.
Het wordt echter een probleem als onze beleidsmakers op het randje van hun stoel zitten en hun sociale media afschuimen om toch maar te zien wat die specifieke account of dat ene platform heeft gezegd.
Er zijn hooguit een 500-tal Truienaren die actief op Facebook de Truiense politiek volgen. De meesten van hen zijn ook gekoppeld aan een of andere partij. De rest van de stemgerechtigde Truienaren kijken de online discussies alleen maar aan met steeds sterker wordend hoofdschudden. Zij lezen liever het nieuws en of kijken naar wat de verkozenen allemaal doen en nog beter: wat ze voor hen hebben gedaan.
Op dat vlak is de politiek in de laatste decennia niet veranderd. De regel blijft: je voert beter honderd gesprekken met echte Truienaren dan dat je één korte online discussie aangaat waar nooit winnaars uitkomen.