Recent werd bekend dat Stad Sint-Truiden de subsidie van minister Caroline Gennez (Vooruit) voor gratis schoolmaaltijden heeft binnengehaald. Het kostenplaatje dat aan dit besluit vasthangt, zo’n 300.000 euro, zorgt echter voor veel vragen bij de Truiense oppositie maar ook binnen het college zelf.
Deze week geraakte het nieuws bekend dat Sint-Truiden in het Vlaamse project voor gratis schoolmaaltijden stapt. Maar de Truiense oppositie stelt zich vragen bij dit nieuws. Het project van minister Gennez vraagt immers aan deelnemende gemeenten en steden om 75% van de totale kostprijs van de maaltijden op zich te nemen. Voor Sint-Truiden zou dit neerkomen op €302.628,06 per jaar. Het totaal aan subsidies zou € 403.490,25 bedragen volgens de informatie van het kabinet Gennez.
CD&V-fractieleider Ingrid Kempeneers ziet dat Sint-Truiden, als relatief kleine stad, naast Antwerpen en Roeselare het derde hoogste budget binnenhaalt maar daar hangt ook het derde grootste kostenplaatje aan. “Dat strookt niet met het zogezegde verhaal van een stad ‘aan de financiële afgrond’. Het is ook merkwaardig dat de schepen van Financiën aangaf niets te weten, terwijl andere leden van het college wél op de hoogte waren. Dat wijst niet op zorgvuldige coördinatie of transparante besluitvorming binnen het college,” aldus Kempeneers.
Schepen Gunther Dauw van N-VA meldde in HBVL inderdaad dat hij niet op de hoogte was van het dossier: “Het dossier is mij nog niet bekend. Ik ga ervan uit dat de collega’s dat snel op de agenda zullen plaatsen en dat de budgetten uit hun eigen bevoegdheid komen”, zegt hij.
Fractieleider Vlaams Belang, Patrick Vanparys, vraagt zich openlijk af of de schepenen in het college wel met elkaar spreken gezien de reactie van Dauw: “Aangezien dit dossier een substantieel bedrag bevat zou je denken dat dit op het college van burgemeester en schepenen wordt besproken, maar ik heb dat nog niet zien voorbijkomen op de agenda. Spreken onze schepenen eigenlijk wel met elkaar, of doet iedereen maar zijn eigen ding? Toch wel een zeer chaotische manier van werken als je het mij vraagt.”
Geen plan
Voor zowel Vlaams Belang als CD&V is het plan voor gratis schoolmaaltijden een dat ze liever niet zien passeren. Niet alleen door de hoge kostprijs maar ook door het gebrek aan plan dat er nu op tafel ligt. “Schepen van Onderwijs Bomans (WoW) heeft duidelijk geen plan klaar, aangezien ze nog niet weet wat ze zal inbrengen als eigen bijdrage voor de subsidies,” vertelt Vanparys.
Nationaal CD&V-bestuurslid Basile Moyaerts vult aan: “Bepaalde cijfers van dit project roepen nog vragen op. In het schooljaar 2023–2024 woonde 22,4% van de leerlingen in het basisonderwijs niet in Sint-Truiden en in het secundair onderwijs ging het met 47,3% bijna over de helft van alle leerlingen. Draait Sint-Truiden nu ook financieel op voor schoolgaande kinderen uit andere gemeenten? Over die basisvraag is nog geen duidelijkheid. Er bestaan efficiëntere maatregelen om kinderen die opgroeien in armoede te helpen. Gratis maaltijden zijn dat niet.”
Onrust binnen het bestuur
Het dossier leidde ook even tot onrust binnen het Truiense bestuur. N-VA was immers al vanaf de besprekingen rond het beleidsakkoord, tegen gratis schoolmaaltijden. Schepen van Financiën Günther Dauw ontkent niet dat er een miscommunicatie was over het dossier maar nu zit het college volgens hem op dezelfde lijn. “Omdat het dossier deze zomer snel moest worden ingediend was er een miscommunicatie. Wij als N-VA hebben van in het begin gezegd dat gratis schoolmaaltijden voor ons niet konden maar dat we zeker bestaande projecten zoals deze rond lege brooddozen, verder wilden steunen. Dat blijkt nu het plan te zijn.”
Volgens schepen van Flankerend Onderwijs Katrien Bomans (WOW) was het zeker ook nooit de bedoeling om 300.000 euro aan eigen middelen in het project te steken. “Dat geld hebben we als stad gewoon niet. Maar de subsidieaanvraag zoals ze nu voorligt, is dan ook niet de eindberekening. We hebben rondgevraagd aan de scholen in onze stad wie interesse had en op basis daarvan in ons dossier het aantal leerlingen opgegeven. Het uiteindelijke bedrag zal ook afhangen van hoeveel eigen inbreng we realiseren. Dat plan zullen we nu uitwerken.”
Personeel en bestaande projecten
De stad Sint-Truiden heeft in haar subsidiedossier verschillende eigen initiatieven ondergebracht. Zo worden zowel het nieuwe project Streekfruit op School als het reeds bestaande initiatief rond lege brooddozen opgenomen als stadsbijdrage. Concreet gaat het onder meer om de aankoop van fruit en om de inzet van personeel. Daarvoor rekent men deels op mensen uit de sociale economie en op de uren van de ambtenaar die het flankerend onderwijs opvolgt.
Het project gratis fruit op school moet in januari van start gaan. De voorbereidingen lopen momenteel samen met lokale fruittelers, de scholen en partners uit de sociale economie. Het staat los van het Europese fruitprogramma waar scholen zich apart voor kunnen inschrijven. Voor de financiering gebruikt de stad alvast het voorschot van 160.000 euro dat ze in december zullen ontvangen via minister Gennez.
In juni volgt een eerste evaluatie door Vlaanderen. Dan moet Sint-Truiden aantonen welke eigen middelen ze inbracht. Op basis daarvan wordt beslist hoeveel subsidies effectief worden toegekend. Een woordvoerder van minister Gennez verduidelijkt: “Een gemeente mag ook personeelskosten opnemen, maar die moeten wel in verhouding staan tot het project.”
Opvallend is dat ook burgemeester Ludwig Vandenhove (Vooruit) het dossier verdedigt. Hij was thans eerst geen voorstander van het plan van Gennez. “Als we geen aanvraag hadden ingediend, kregen we sowieso niets. Ik weet ook niet of we die 300.000 euro eigen bijdrage zullen halen, maar we kunnen het tenminste proberen. Al heb ik wel begrip voor schepen Dauw, die terecht waakt over de stadsfinanciën.”
