Uit een artikel van HBVL (door Mark van Lyck) blijkt dat het Truiense bedrijf TENNECO al jaren vervuiler is betreft de giftige stof PFOS. Zowel de Limburgse Deputatie waar Ludwig Vandenhove deel van uitmaakte (2012), alsook het Truiense stadsbestuur (2012 overgang Vandenhove-Heeren) waren op de hoogte van de vervuiling maar keurden toch milieuvergunningen goed.
PFOS werd in het productieproces van Tenneco gebruikt. Volgens HBVL, dat documenten kon inkijken van Natuurpunt Limburg en Oost-Brabant, overschreed het bedrijf telkenmaal de normen voor de stof PFOS. In 2012 kregen zij toch een door de deputatie en stadsbestuur goedgekeurde milieuvergunning. Het bedrijf moest wel de belofte maken om zijn uitstoot van PFOS te verlagen. Hier slaagden zij 2 jaar later niet in ondanks het feit dat ze waren overgeschakeld op een ander productieproces waarbij PFOS geëlimineerd werd.
Volgens Tenneco waren er nog sporen van de stof aanwezig in buizen en baden. Dit zorgden voor een restuitstoot. In 2018 kregen zij alsnog hun milieuvergunning.
Volgens HBVL stonden in de vergunningen de gevaren van de stof PFOS opgesomd. Zo zou PFOS kankerverwekkend zijn en de hormonenhuishouding overhoop halen. Ook verzwakt door de stof het immuunsysteem.
Vandenhove reageert
In een reactie aan onze redactie wijst gewezen deputé Ludwig Vandenhove op het feit dat niemand in de periode 2012-2018 op de hoogte was van de gevaren van PFOS.
“Ik herinner me niet dat er specifieke problemen waren. Bovendien waren de adviezen van alle diensten en instellingen positief. Toentertijd was er geen spraken van PFOS. Dit is in Vlaanderen pas een probleem sedert 3M in Zwijndrecht.”
Ludwig Vandenhove, Vlaams parlementslid en gemeenteraadslid
Vandenhove bedoelt hiermee dat er voor de situatie in Zwijndrecht amper aandacht was voor PFOS en zijn gevaren voor de volksgezondheid.
Vandenhove bevestigt aan ons dat zowel deputatie als het Truiense stadsbestuur in die periode niet wisten van de gevaren van PFOS. De verantwoordelijke diensten gaven immers positief advies voor de vergunningen.
Thans lezen we in HBVL dat in de vergunningen wel de gevaren van de stof beschreven staan.
En wat nu?
Groen Sint-Truiden vroeg op de gemeenteraad van 25 oktober aan het stadsbestuur om een onderzoek te doen naar de herkomst van de PFOS-vervuiling in de Melsterbeek in Herk-De-Stad. Volgens de partij zou de vervuiling in Herk-De-Stad namelijk te maken kunnen hebben met mogelijke bodemvervuiling veroorzaakt door het oude stort van Melveren en/of de vervuiling van Tenneco. Het bedrijf was vernoemd in de gemeenteraad van Herk-De-Stad waar Karolien Grosemans, voormalig burgemeester, het dossier aanhaalde.
Schepen Ingrid Kempeneers meldde toen dat VMM, die verantwoordelijk zijn voor de metingen, normaal in september stalen zou nemen. Echter omdat zij aanwezig moesten zijn in een parlementaire onderzoekscommissie konden zij de resultaten niet tijdig leveren. Deze resultaten zouden eind oktober begin november afgeleverd worden. Zowel schepen als stadsbestuur wouden de onderzoeksresultaten afwachten om dan tot stappen te kunnen overgaan.
Uit een parlementaire vraag van Ludwig Vandenhove blijkt echter dat het VMM deze vraag tot staalafname niet heeft ontvangen. Stad Sint-Truiden wordt volgens het antwoord op de parlementaire vraag van Vandenhove wel gevraagd om metingen te laten doen.
Er zijn ook berichten dat op de voormalige stortplaats FPOS-vervuiling aanwezig zou
zijn met mogelijke gevolgen voor de vervuiling van de bodem en/of het grondwater
(PFOS: perfluoroctaansulfonaat).
Gaat hier een onderzoek naar gebeuren in het kader van de mogelijke sanering?
De OVAM heeft inderdaad ook weet van het krantenartikel van 28 juni 2021 uit het
belang van Limburg waarin aangegeven wordt dat er PFOS zouden aangetroffen zijn in
de Melsterbeek. Die beek stroomt langs de stortplaats. Deze meetresultaten
werden opgemeten door VMM in het kader van haar bevoegdheden. In de voorgaande
bodemonderzoeken op de stortplaats Melveren werden – gelet op het tijdstip van
uitvoering – PFOS nog niet geanalyseerd omdat die stoffen op dat moment nog niet
relevant waren in kader van bodemonderzoeken.
Gelet op bovenvermelde actualisatie zal de OVAM de stad Sint-Truiden verplichten om
een stroomopwaartse- en stroomafwaartse analyse op PFOS in de Melsterbeek en t.h.v.
de stortplaats zelf om enerzijds de eerdere resultaten te verifiëren en anderzijds om
uit te maken of de stortplaats al dan niet een bron is van de PFOS-verontreiniging.
Bron Schriftelijke Vraag 1307, 24 augustus 2021.
Raadscommissie
Op de gemeenteraad van 25 oktober werd niet ingegaan op het voorstel van Peter Van Dam om een publiekelijke infovergadering te houden. De raadscommissies waar dit soort dossiers wordt besproken zijn immers openbaar. Verantwoordelijk schepen Ingrid Kempeneers ging het dossier verder bekijken en de informatie die ze binnenkreeg mededelen op de raadscommissie. Die zou op 8 november doorgaan.
Net als in Zwijndrecht is het duidelijk dat er rond PFOS in Sint-Truiden en omstreken veel vraagtekens zijn. Het gevaar van de stof werd doorheen de jaren onderschat waardoor er onvoldoende metingen waren. Wie verantwoordelijk is voor deze onderschatting is niet duidelijk. Volgens Vandenhove (die deputé was van leefmilieu in de periode dat Tenneco zijn vergunningen kreeg) was niemand op de hoogte van de gevaren van PFOS.
Volgens het artikel van HBVL werden de gevaren van PFOS besproken in de vergunningen. Vandenhove belooft alleszins op onderzoek uit te gaan.
“Ik vraag de dossiers op, maar vraag me wel af waarom de Vlaamse milieu inspectie hier dan jaren over gezwegen heeft.”
Ludwig Vandenhove, gemeenteraadslid en Vlaams parlementslid
Duidelijk is dat dit een probleem is waar doorheen de jaren verschillende namen over de partijgrenzen heen mee betrokken zijn.
Wij houden jullie verder op de hoogte van mogelijke ontwikkelingen.
Update
Gedeputeerde Inge Moors reageerde in HBVL (artikel Marc van Luyk) op de situatie rond de milieuvergunningen van Tenneco.
Volgens Moors werden de milieuvergunningen telkens goedgekeurd omdat het bedrijf kon aantonen dat zij stappen namen om hun uitstoot van PFOS te beperken. In 2014 stopte het bedrijf met het gebruik van PFOS voor de verneveling in de chroombaden. Omdat de stof echter nog steeds in de leidingen en in de baden achterblijft, had het bedrijf eigenlijk de baden moeten uitspoelen en nieuwe leidingen moeten zetten.
Volgens de gedeputeerde is dit echter financieel niet haalbaar voor het bedrijf maar ook milieutechnisch zou dit meer kwaad dan goed doen.
In 2020 zou een milieubureau een nieuwe meting hebben gedaan. Hieruit bleek dat de uitstoot van PFOS bij Tenneco drastisch was gedaald maar toch overschreden ze de nieuwe verstrengde Europese norm. Er wordt bekeken of zij niet beter een aanvraag voor normaanpassing aanvragen.
Reactie stadsbestuur
HBVL kreeg een reactie van het stadsbestuur. Zij zeggen zelf geen nieuw onderzoek te starten maar wachten de resultaten af van een meting van de Melsterbeek die werd uitgevoerd door het VMM (Vlaamse Milieu Maatschappij). Deze resultaten zullen eind november gepubliceerd worden. De meting was al eerder aangevraagd. maar doordat het VMM aanwezig moest zijn bij de parlementaire onderzoekscommissie rond PFOS en 3M, hebben de resultaten op zich laten wachten.
Het stadsbestuur meldt dat ze nieuwe vergunningsaanvragen van Tenneco streng zullen bekijken maar dat niet vergeten mag worden dat het bedrijf bepaalde ambities heeft voor 2022.