Deze week bogen leden van het Truiense stadsbestuur en de gemeenteraad zich in een raadscommissie over de onduidelijkheden over de renovaties en facturen van de kerkfabriek van Velm. De kerkfabriek kwam in opspraak nadat de Truiense oppositie vond dat er te weinig resultaat was na een renovatie van de kapelanij waar de scouts van Velm in geherbergd zijn. Later bleken er onduidelijkheden over de facturen van deze renovatie. Op de Truiense gemeenteraad werd al snel richting voormalig burgemeester Veerle Heeren gewezen, die afkomstig is uit Velm.
De scouts van Velm zijn gehuisvest in de voormalige kapelanij. Dit gebouw is eigendom van de kerkfabriek van Velm en werd in 2013 gerenoveerd. Recentelijk gingen de scouts van Velm op zoek naar informatie om in contact te komen met de verantwoordelijken van de kerkfabriek. De jeugdbeweging wou namelijk verbeteringen aanbrengen in hun keuken zodat zij hun werking kunnen verbeteren. Volgens sommige leden van de Truiense oppositie zat de beweging in een slecht lokaal waar veel problemen waren. Dit werd later rechtgezet door schepen van jeugd Peter Deltour. Toch bleven er vragen komen over de kwaliteit van de renovatie. Na inzage van de facturen bleek ook dat Stad Sint-Truiden in 2015 een betaling van ongeveer 143.000 euro had uitgevoerd. Een betaling die eigenlijk door de kerkfabriek had moeten gebeuren. In een raadscommissie op maandag 15 april werd de situatie uitgespit door oa waarnemend financieel directeur Paul Verstraelen. Hij gaf samen met schepen van financiën Günther Dauw verdere uitleg over de situatie.
Annalen van een financieel doolhof
De financieel directeur stak van wal met de melding dat wanneer alle rekeningen en betalingen worden bekeken er voor €331.941,26 aan kosten zijn gemaakt voor de renovatie. De stelling die werd gelanceerd in de media dat er niet voor €340.000 was gerenoveerd, klopt volgens hem dus niet.
De kerkfabriek van Velm is in 2013 begonnen met de renovaties van de kapelanij. Initieel bekostigden ze deze werken met een oude lening die ze in 2010 waren aangegaan bij Belfius Bank. Deze was initieel voorbestemd voor andere herstellingen maar deze waren nooit gebeurd. In 2015 liep het mis omdat het beschikbare geld ontoereikend was. De kerkfabriek moest dringend openstaande rekeningen betalen en vroeg schijnbaar hulp aan Stad Sint-Truiden om hen te helpen. Het Truiens stadsbestuur ging in oktober over tot het betalen van twee facturen en in december nog een. Goed voor een totaalbedrag van rond de €143.000.
Hoe dit akkoord tot betaling tot stand is gekomen is niet duidelijk. Verstraelen meldde op de raadscommissie dat hij nergens bewijzen heeft gevonden van een beslissing van schepencollege of gemeenteraad over het betalen van de rekeningen. Er zijn wel bewijzen voor de beslissing over het toekennen van de doorgeeflening. In augustus 2015 besliste de Truiense gemeenteraad unaniem dat het lastenboek bij KBC zou worden opengetrokken voor AGB’s en kerkfabrieken/-raden. Maw de kerkfabriek van Velm had toen officieel de mogelijkheid om een lening aan te vragen bij KBC waar het Truiense stadsbestuur voor garant zou staan. Dit is de veelbesproken doorgeeflening. Een dik jaar later op 26 september 2016 keurde de Truiense gemeenteraad opnieuw unaniem de beslissing goed dat Stad Sint-Truiden de lening van de kerkfabrieken van onze stad op zich ging nemen.
De Kerkfabriek van Velm ging een lening aan van € 350.000. Omdat al rekeningen waren betaald met het geld van hun voorgaande lening en een rekening door de stad was betaald, hebben ze niet het volledige bedrag moeten gebruiken voor de renovatie. Volgens de financieel directeur staat de rest van het geld op de rekening van de kerkfabriek.
Opmerkelijk voor zowel de financieel directeur als de rest van de aanwezige bestuursleden was echter dat voor een overzicht van de betalingen er geen bewijzen zijn gevonden in de archieven van de Truiense financiële dienst en ook niet in de gegevens van de kerkfabriek. Voor een overzicht hebben ze zich moeten baseren op de rekeninguittreksels van de kerkfabriek/-raad en bestanden gevonden op de werkcomputer van de voormalige kabinetschef van burgemeester Veerle Heeren.
Gevolgen voor alle kerkfabrieken
Het Truiens stadsbestuur zal nu het bedrag van €143.000 euro dat ze betaalden voor de openstaande factuur van de kerkraad terugvorderen. Maar heel het gebeuren heeft ook gevolgen voor de andere kerkfabrieken/-raden van onze gemeente. Zo wil het stadsbestuur een overzicht van alle eigendommen van de kerkfabrieken en -raden. Reden is onder andere het verhaal van een Truiense kerkfabriek die een erfenis had ontvangen en besloot om met het geld appartementen in Zoutleeuw te kopen. De inkomsten vanuit deze appartementen blijken niet voldoende om de kosten van de werking van de kerk te dekken. Hierdoor blijft ook deze kerkraad jaarlijks subsidies ontvangen van Stad Sint-Truiden.
Ook de regels om leningen aan te gaan worden verstrengd. Stad Sint-Truiden zal vanaf nu werken met een soort investeringssubsidie waarbij de kerkfabrieken en -raden goed moeten onderbouwen waarom ze het geld nodig hebben.
Nieuwe audit in de maak?
Audit Vlaanderen zal een vooronderzoek doen naar de situatie in Velm om na te gaan of er (alweer) een forensische audit moet volgen. Thans heeft Audit Vlaanderen pas een onderzoek afgerond waarbij het gehele Truiense schepencollege en een deel ambtenaren van Stad Sint-Truiden werden ondervraagd. Dit onderzoek zou kaderen in fouten in het aankoopbeleid waarbij bepaalde schepenen de procedures van openbare aanbestedingen omzeilden. Het is niet duidelijk wanneer deze resultaten zullen bekend worden gemaakt.
Ondertussen heeft de Truiense CD&V geprobeerd om Veerle Heeren uit hun fractie te zetten. Iets wat volgens de regels van de partij niet zomaar kan.
Veerle Heeren zelf gaat ondertussen niet meer in op verdere vragen maar stuurde naar aanleiding van de communicatie van CD&V Sint-Truiden wel volgende reactie rond.
“Naar aanleiding van de mededelingen in de pers van burgemeester Ingrid Kempeneers wens ik mee te delen dat ik nooit enige afspraak heb gemaakt met de zogenaamde partijleiding over mijn toekomst. Ik heb zelf besloten geen kandidaat meer te zijn op de lijst bij de aanstaande gemeenteraadsverkiezingen. Overigens werden er geen verkiezingen gehouden voor een nieuwe voorzitter sedert het ontslag van de voorzitter van de afdeling in september 2023, zodat men zich de vraag kan stellen wie de partijafdeling dan wel effectief zou leiden.
Veerle Heeren
In ieder geval is het duidelijk dat de fractie niet zomaar iemand kan uitsluiten zonder enige procedure of recht op verdediging. Ik ontken overigens ten stelligste de nieuwe suggestie die gelanceerd wordt. Ik had in 2016 absoluut geen weet van enige onregelmatigheid bij enige betaling aan of namens de kerkfabriek van Velm. Ik heb er nota van genomen dat sommigen een voorwendsel zoeken om mij buiten spel te zetten.”
Wie de raadscommissie zelf wil herbekijken kan dit doen via deze link.
