Deze week was er veel gemorrel over een rapport van Audit Vlaanderen waarin de werking van het gemeentelijk bestuur en de administratie van Sint-Truiden onder de loep werd genomen. Onze redactie las het rapport en de verschillende nieuwsberichten hierover.
Audit Vlaanderen
Om het rapport te begrijpen moeten we eerst even duidelijk maken wie of wat Audit Vlaanderen is.
De organisatie heeft als taak doorlichtingen te doen van lokale besturen en Vlaamse administraties. Ze stellen zich op als een partner dat zowel voor, tijdens als na de audit een constructief contact onderhoudt met de organisatie waarrond ze een rapport schrijven.
De rapporten van Audit Vlaanderen zijn bovendien raadpleegbaar voor iedereen conform de wet van openbaarheid van bestuur. Je kan deze opvragen bij je gemeentebestuur of via Audit Vlaanderen zelf.
Gezien de rol van Audit Vlaanderen als neutrale en ondersteunende partner voor lokale besturen en overheidsadministraties zal de organisatie nooit overgaan tot klachten neerleggen tegen de partners waarmee ze samenwerken. Ons contact binnen Audit Vlaanderen bevestigt deze houding. Zij kunnen wel rapporten doorgeven aan het Agentschap Binnenlands Bestuur voor verder onderzoek.
Dit Agentschap kan overgaan tot het vernietigen van een aantal beslissingen van het lokale bestuur indien zij deze als ‘onwettig’, of problematisch aanzien.
In het geval van Sint-Truiden gaat het over de wet op de openbare aanbesteding waar vraagtekens bij werden geplaatst. Een gemeentebestuur moet, indien zij een grote aankoop of dienst willen binnenhalen voor hun stad, een openbare aanbesteding uitschrijven. Verschillende kandidaten kunnen dan een offerte insturen. Vroeger werd voornamelijk gekozen voor de goedkoopste leverancier. Tegenwoordig spelen ook andere elementen mee die een gemeentebestuur kunnen doen kiezen voor een specifieke offerte, denk bijvoorbeeld aan ecologische elementen, waar niet meteen een exact cijfer op geplakt kan worden.
17 van de 24 contracten die Audit Vlaanderen bekeek waren voldoende in de markt geplaatst. Bij de overige 7 was er onduidelijkheid. Dit zal verder bekeken worden door het Agentschap Binnenlands Bestuur.
Zowel plus- als minpunten
Het rapport van Audit Vlaanderen legt inderdaad minpunten bloot in het Truiens bestuur. Deze focussen zich voornamelijk rond de samenwerking tussen politiek en administratie, de financiële dienst en zijn samenwerking met andere diensten. Ook rond het debiteurenbeheer van het OCMW worden werkpunten vastgesteld. Dit laatste wil zeggen dat het OCMW vaak openstaande facturen heeft die andere organisaties aan het OCMW dienen te betalen. Hier is geen rechte lijn. Audit Vlaanderen adviseert dat hier een uitgestippeld beleid rond komt.
Toch zijn er ook pluspunten. Audit Vlaanderen voerde in 2016 al een doorlichting uit in Sint-Truiden. Ze merkten op dat verschillende van de werkpunten die ze toen aanhaalde zijn aangepakt.
Bovendien merkt de organisatie op dat Sint-Truiden sterk werk heeft gemaakt van hun ‘organisatiebeheer.’ Dit wil zeggen dat Sint-Truiden zijn eigen werking zo heeft opgebouwd dat ze altijd aan zelfevaluatie kunnen doen om zo hun organisatie te versterken. “Een basis om op voort te bouwen,” noemt Audit Vlaanderen het.
Het moet ook gezegd worden dat hun integratie van het OCMW in de gemeentelijke werking (conform de nieuwe wetgeving) goed is gelukt volgens de audit.
Conclusie: een genuanceerd verhaal
Wanneer we het rapport van Audit Vlaanderen doornemen merken we op dat het hele verhaal rond de werking van Sint-Truiden veel genuanceerder is dan we in andere media konden lezen.
Gert Stas, fractieleider sp.a legde in verschillende nieuwsmedia de vinger op de financiële wonden van de stad. Het is inderdaad zo dat de stadskas er momenteel niet goed aan toe is en dat was al het geval voor Corona. Maar zeggen dat Audit Vlaanderen een klacht neerlegt, is niet correct en gaat in tegen de geest van de organisatie.
Fouten uit het verleden rechtzetten
Sp.a meldde via monde van oud-burgemeester Ludwig Vandenhove al eens dat ze opmerkten dat het huidige bestuur bepaalde inkomsten voor de stad misloopt. Denk aan de speciale belastingwetgeving rond de plezierhuizen die onder Vandenhove in voege kwam en de laatste jaren niet meer is geïnd door de Stad.
We halen niet toevallig deze regel aan. Schepen van Financiën Jo François, haalde toen al aan dat zij de lokale regel moesten herbekijken omdat die niet meer toepasbaar was op de hedendaagse situatie van de Eroshuizen.
Stad Sint-Truiden heeft dus inderdaad nog te maken met regels en structuren uit het verleden die aangepakt moeten worden voor een efficiënt draaiend stadsbestuur.
Stad Sint-Truiden heeft tot op heden nog geen algemene reactie gegeven op de audit. Wel drukte Schepen Jo François in verschillende media zijn positiviteit uit over het rapport. Zo zei hij dat hij na lezing van het ontwerprapport zijn felicitaties had overgebracht aan de stadssecretaris. Hij benadrukt, net als Audit Vlaanderen zelf in hun verslag, dat sinds de vorige doorlichting Sint-Truiden al goeie vooruitgang heeft geboekt.
Een genuanceerder verhaal dus dan dat we over het algemeen lazen in de media. Onze redactie dankt Audit Vlaanderen voor zijn snelle reactie op onze vragen en professionele communicatie.