Vorige week lanceerde onze redactie de #TruiensePeiling. De resultaten bevestigen de trends die we zien in Vlaanderen en Limburg: Ook in Sint-Truiden winnen de extremen en dat maakt de puzzel voor 2024 alleen maar moeilijker.
Als het morgen verkiezingen zouden zijn zou Vlaams Belang de grootste partij worden in Vlaanderen, Limburg en ook Sint-Truiden. Dat kon onze redactie concluderen uit een peiling die we digitaal aflegden in de week van 23 mei. We lanceerden in die week twee peilingen waarvan één controlepeiling.
Waarom twee peilingen?
Voor de peiling werden alle nationaal-actieve politieke partijen van onze stad op de hoogte gebracht: Vlaams Belang, CD&V, N-VA, Vooruit, Open VLD, PVDA en Groen. Deze partijen werden ook gecontacteerd voor ons artikel over de politieke toestand in Sint-Truiden.
Daarnaast werd er een tweede controlepeiling gelanceerd op het digitale grondgebied van Sint-Truiden. Deze peiling werd als een dark post verspreid via sociale media. Dit betekent dat de link naar de bevraging niet beschikbaar was in een nieuwsbericht van Sintruin Begot. Hierdoor kon het bericht niet zo makkelijk verspreid worden door derden.
De twee peilingen zorgden ervoor dat we de resultaten aan elkaar konden toetsen. Bovendien konden we zo ook nagaan of partijen probeerden de peiling naar hun hand te zetten. Dubbele stemmen van dezelfde persoon etc. werden bovendien weggefilterd door het aantal stemmen per internetverbinding te beperken.
“In tegenstelling tot collega’s hebben wij bewust gekozen niet te mobiliseren. Wij focussen op inhoudelijk beleid voeren. Het is nog twee jaar.”
Nina Kvikvinia, schepen N-VA
Voor de basispeiling brachten 637 Truienaren hun stem uit. De controlepeiling telde 243 deelnemers. Ter vergelijking: voor de politieke peiling van HBVL, uitgevoerd door Ipsos, werden 547 Limburgse deelnemers genoteerd. Uiteindelijk bereikten beide peilingen in totaal verschillende duizenden mensen. Deze hebben de peiling vaak wel bekeken maar brachten geen stem uit.
Uit de basispeiling blijkt dat Open VLD Sint-Truiden in de eerste dagen van de bevraging sterk campagne voerde om de poll in te vullen. Vlaams Belang Sint-Truiden heeft de peiling op zijn facebookpagina gedeeld maar de invloed lijkt hier eerder beperkt gezien hun resultaten in de controlepeiling deze van de eerste meting evenaren.
Van andere partijen hebben we geen directe aanwijzingen dat zij hun leden hebben opgeroepen om te stemmen. Door de controlepeiling kunnen we de resultaten van de bevraging extra staven. Op de resultaten van Open VLD en PVDA na, zijn de twee peilingen vrijwel identiek: de volgorde van grootste naar kleinste partij blijft nagenoeg hetzelfde.
Meerderheid?
Wanneer we de peiling bekijken valt onmiddellijk op dat buiten de grote winst van Vlaams Belang, er eigenlijk niets verandert aan de verhoudingen binnen het Truiense politieke landschap.
Vooruit en CD&V zitten elkaar op de hielen waarna N-VA en Open VLD het gevecht aangaan voor de derde en vierde plaats. Of voor de vierde en vijfde plaats gezien Vlaams Belang naar de eerste plaats springt.
De resultaten zijn opvallend te noemen. CD&V heeft tijdens deze legislatuur heel wat negatieve pers te verduren gekregen onder andere door de vroege vaccinatie van Veerle Heeren. De rol die Vooruit speelde in het vaak persoonlijke oppositiewerk werd bovendien niet altijd door de Truienaar gesmaakt.
Deze twee partijen lijken sinds CD&V de sjerp in handen heeft in een onlosmakelijke strijd verbonden voor de kans om de toekomst van Sint-Truiden vorm te geven. Toen sloten CD&V en Open VLD een akkoord tegen oud-burgemeester Vandenhove. De samenwerking met het voormalige sp.a en hun frontman Vandenhove bleek te moeilijk. Een legislatuur en een verkiezing later lijkt de kloof tussen het rode kamp en de meerderheid vertegenwoordigd door CD&V, alleen maar dieper te zijn.
“We werken vol vuur voor onze stad en haar inwoners en zullen dit blijven doen.”
Hilde Vautmans, Europarlementslid en schepen Open VLD Sint-Truiden
N-VA, die sinds 2018 lid uitmaakt van de meerderheid, werd bij de vorige verkiezingen nog het hof gemaakt door Vooruit om een meerderheid te vormen. Hun afwijzing van dit voorstel werd onthaald door fel oppositiewerk van Vooruit. Alleen Open VLD lijkt aan de felste steken van Vooruit te ontsnappen. In de wandelgangen van het Truiense stadhuis (en tussen de kraampjes op de zaterdagmarkt door) wordt dan ook gefluisterd dat Vooruit en VLD elkaar wel eens zouden kunnen vinden voor de volgende gemeenteraadsverkiezingen. Al valt het wel te zien aan welke Truiense liberaal je dit vraagt.
“Meer en meer zien we de traditionele partijen wegzakken… Nog twee jaar hard werken met het team.”
Ingrid Kempeneers en Veerle Heeren, waarnemend burgemeester en burgemeester CD&V Sint-Truiden.
“Ik ben tevreden. We zijn even sterk als CD&V. We zullen nog een tandje moeten bijsteken om hen echt voorbij te steken in 2024.
Ludwig Vandenhove, gemeenteraadslid Vooruit
De score van Vlaams Belang kan moeilijk anders met de diverse schandaaldossiers in Sint-Truiden. Het zijn vooral anti-stemmen. Ik hoop dat de burger in 2024 hun stem aan een constructieve oppositiepartij geven in plaats van Vlaams Belang.”
Een versnipperd partijlandschap?
De constructieve partijen waar Vandenhove op doelt zijn ongetwijfeld Groen en PVDA. Groen voert constructieve oppositie in de gemeenteraad. Peter Van Dam bestudeert zijn dossiers grondig. PVDA is dan weer sterk in het actievoeren. Zo konden zij het PFOS-dossier naar zich toetrekken in het publieke oog door een eigen arts aan te stellen om bloedonderzoeken te doen bij de inwoners van Terbiest.
“Eigenlijk is het maar een kleine peiling, we zullen wel zien in 2024.”
Lizzy Vandenrijt, voorzitter PVDA Sint-Truiden
Groen Sint-Truiden is dan weer sterk aanwezig in het Truiense vrijwilligersleven. Zoals we al eerder zeiden richten zij zich meer op subtiele acties rond fietsen, meer groen etc. PVDA blinkt dan weer uit door hun nationale thema’s naar een lokaal niveau te trekken en er actie rond te voeren.
“Spijtige peiling. Hopelijk doen we het goed als het er echt toe doet. Misschien zitten onze kiezers te weinig op sociale media.”
Peter Van Dam, gemeenteraadslid Groen Sint-Truiden
Deze twee partijen lijken echter te klein volgens onze peiling om aan een meerderheid te geraken samen met Vooruit. Bovendien verliezen alle traditionele partijen in onze bevraging aan Vlaams Belang. Een majeur probleem dat in 2024 grote gevolgen kan hebben. Volgens het nieuwe gemeentedecreet heeft de lijsttrekker van de grootste partij 14 dagen lang het eerste initiatief om een coalitie op de been te krijgen.
“Ook in Sint-Truiden is echte verandering alleen mogelijk met het Vlaams Belang. De traditionele partijen hebben meer aandacht voor het verdelen van de postjes dan voor de burger en dat pikken de mensen niet meer! Op naar oktober 2024!”
Roosmarijn Beckers, Vlaams Parlementslid Vlaams Belang
Nog 2 jaar
De vele stemmen op Vlaams Belang in onze stad, maar ook in heel Vlaanderen zullen zeker niet allemaal proteststemmen zijn aan het adres van de traditionele politiek. Eerder een combinatie van een algemeen ongenoegen die momenteel in ons land woedt. Daar komt nog eens bij dat Vlaams Belang sinds lange tijd een lokaal kopstuk heeft zonder extreme uitstraling. Niemand zal Roosmarijn Beckers snel op een extreem rechtse uitspraak betrappen. Waar linkse partijen in Sint-Truiden zich vooral bezig houden met klachten tegen het Truiense stadsbestuur kiest Vlaams Belang voor thema’s die volks zijn, kort bij mensen en vooral kort op hun portemonnee. Opnieuw is het nog maar de vraag hoe deze thema’s zich zullen vertalen naar een lokale context.
Daarnaast komt er in 2024 een cruciaal nieuw element in het spel: in welke mate zullen de partijen hun achterban kunnen bewegen om te gaan stemmen. Volgens het nieuwe gemeentedecreet is er geen stemplicht meer voor lokale en provinciale verkiezingen immers. De partij die het beste zijn achterban kan oproepen en inspireren om te gaan stemmen zal een sterk voordeel hebben tijdens de komende campagnes. Je ledenlijst oproepen om te stemmen op een kleine digitale poll, is dan misschien een goede graadmeter of er nog werk aan de winkel is.
Echter, het is slechts een peiling. De echte beslissing ligt bij de kiezer in ’24.
