Als het vandaag verkiezingen zouden zijn in onze Trudostad, dan zou Vlaams Belang de grootste partij van onze stad worden. Dat bleek uit een peiling die nieuwssite Sintruin Begot aflegde bij meer dan 1000 Truienaren. Verrassing van de peiling was de score van WOW Sint-Truiden. De pas gevormde Truiense partij kaapt volgens de peiling iets meer dan 8% van de stemmen weg. Goed voor 3 zetels.
Sintruin Begot organiseert jaarlijks verschillende politieke peilingen in Sint-Truiden. Deze worden steeds met groot enthousiasme onthaald door de Truienaar. Het doel van de peilingen is simpel: de politieke tendensen weergeven in onze stad. Want Sintruin, da’s a ras apoat. Die eigenzinnigheid drukt zich ook uit in de politieke tendensen van onze stad.
In Sint-Truiden lijkt het vaak alsof een kleine, vocale minderheid op sociale media de lijn van de agenda bepaalt. Mensen met een afwijkende mening worden de laatste jaren steeds meer aangevallen op de digitale platformen. De peiling heeft als doel de stem van de stille toeschouwer boven water te halen.
Dat de resultaten berusten op een werkelijke tendens, wordt bewezen door het feit dat de algemene resultaten van de peiling steeds tot dezelfde conclusie komen: Vlaams Belang wint aan terrein in onze stad en ondanks een trouw kiespubliek bij de twee traditioneel grootste partijen (CD&V en Vooruit) slagen zij er niet in om buiten hun publiek, nieuwe kiezers aan te trekken of deze weg te halen bij andere partijen. Deze voorjaarspeiling kwam er ook een nieuwe speler in het veld: WOW Sint-Truiden maakte zijn intrede in onze peiling. Zij zijn namelijk de enige stadslijst die al duidelijk heeft gemaakt dat ze willen deelnemen aan de gemeenteraadsverkiezingen en ook hun kopman heeft zich recent kenbaar gemaakt.
Een klein half jaar voor de verkiezingen maakt Sintruin Begot de balans.
Je kan meer lezen over onze methode via deze link.
Vlaams Belang de grootste, WOW komt sterk binnen
Vlaams Belang doet het met bijna 26% van de stemmen beter dan bij de vorige peiling. CD&V en Vooruit blijven elkaar op de hielen zitten met een nipte winst voor CD&V tov Vooruit. Thans worden de Truiense Christendemocraten door lokale opiniemakers al helemaal in het vergeethoekje geduwd. De populariteit van Ingrid Kempeneers lijkt de redding te zijn die het traditionele kiezerspubliek bij de partij te houden. 93,8% van de mensen die voor Kempeneers kozen, stemden ook op CD&V. 89,5% van de kiezers van Vooruit kozen ook voor Ludwig Vandenhove en omgekeerd. Maar beide partijen slagen er, zoals eerder gemeld, niet in om nieuwe stemmen aan te trekken.
Vooruit Sint-Truiden lijkt dan weer niet te groeien omdat hun manier van oppositie voeren alleen maar werkt bij hun trouwe kiezers. De gewezen vinger van schuld werkt niet voor andere groepen als je niet met oplossingen komt. Bovendien houden ze via hun opiniepagina’s thema’s in de Truiense actualiteit die niet traditioneel aan hun partij gebonden zijn, zoals veiligheid, een typisch Vlaams Belang thema.
Dit alles resulteert in twee partijen die net niet groot genoeg zijn om de overmacht te nemen in de gemeenteraad. Beide partijen stranden op 6 zetels in onze peiling en zo lijken ze, ondanks de diepe kloof die is gevormd, toch tot elkaar veroordeeld.
N-VA Sint-Truiden en de vernieuwde ploeg
N-VA Sint-Truiden gaat dan weer een tik achteruit. Waar ze zichzelf bij onze zomerpeiling nog de tweede partij van onze stad mochten noemen met zo’n 17% , stranden ze nu op de vierde plaats. De partij onderging dan ook heel wat veranderingen de laatste maanden. Niet alleen stapte schepen Nina Kvikvinia uit de lokale politiek maar kopvrouw Mieke Claes nam een stap terug ten voordele van schepen Günther Dauw als lijsttrekker. Thans kon Claes zich, in de vorige peiling, de 4de meest populaire politica van onze stad noemen.
Dauw haalde bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen 541 stemmen binnen. Hij staat ook voorlaatste bij burgemeesterskandidaten.
Een andere verandering, die de score van N-VA kan verklaren, is het feit dat Open VLD hun lijsttrekker voor de gemeenteraadsverkiezingen heeft bekendgemaakt. Niet Hilde Vautmans maar Pascy Monette zal strijden voor de sjerp. Wanneer we de zetelverdeling bekijken zien we deze theorie bevestigd. Open VLD steeg in de peiling en won een zetel. N-VA verloor er een tov onze vorige peiling.
N-VA Sint-Truiden kreeg tijdens onze peiling ook te maken met de situatie rond Franco Roberto. Hun voormalige ondervoorzitter liet zich op het platform X (vroeger twitter) uit over de oorlog tussen Palestina en Israël en maakte een ongepaste opmerking over de betrokken partijen. De uitspraak deed de ronde op het platform en werd ook opgepikt door de media. Roberto nam ontslag.
De overige zetel die N-VA verloor ging naar Vlaams Belang.
Vlaams Belang blijft groot
De winst van Vlaams Belang is geen verrassing. Hij volgt de tendensen van de nationale peilingen. Bovendien is Vlaams Belang in onze stad een actieve partij. Tot voor de sperperiode waren ze regelmatig op de Haspengouw Markt te zien. Ook de thema’s die actueel blijven in onze stad zoals veiligheid, politieke schandalen, overlast etc. zijn typische thema’s waar Vlaams Belang sterk op staat. Partijen als Vooruit proberen zich ook te vestigen op dit thema door op de tekortkomingen van het stadsbestuur te wijzen. Denk maar aan de heisa afgelopen zomer rond de banken in de Stationstraat. CD&V probeert dan weer profijt te halen uit de geuzennaam ‘De Sheriff op Hoge Hakken.’ Een bijnaam die vooral door opiniemakers, oppositie en het netwerk rond burgemeester Kempeneers zelf, actief wordt gebruikt. Er was thans maar één partij die bij de steekpartij op de kermis het thema veiligheid aan zichzelf heeft gecementeerd en dat was Vlaams Belang.
Alle bestuurspartijen uit het verleden en heden wijzen wel op de veiligheidsproblematiek maar bieden niet onmiddellijk oplossingen. Ondertussen groeit ondanks de dalende criminaliteitscijfers die de lokale politie kan voorleggen, het subjectieve onveiligheidsgevoel. De onophoudelijke schandalen die onze stad de laatste jaren kende, voeden ook alleen de anti-politieke gevoelens en dus de stem voor de extremen. Of om het in de de woorden van een Truiense Vlaams Belanger te zeggen:
“Ik hoef eigenlijk geen campagne te voeren. Ik kan in mijn zetel blijven zitten en stemmen halen door hoe de traditionele partijen in de gemeenteraad tegen elkaar tekeer gaan.”
WOW Sint-Truiden wint aan progressieve zijde
De grote verrassing van deze peiling is de stevige score van WOW Sint-Truiden. Ondanks het feit dat zij zich nog niet echt hebben gesmeten op het politieke speelveld, zijn hun leden wel geregeld te zien in het uitgaansleven, vrijwilligerswezen etc. De leden van WOW zijn ook doorgaans jonge, dynamische mensen met een breed netwerk. Het soort kandidaten met andere woorden, die de meer traditionele partijen in onze stad steeds moeilijker kunnen engageren voor hun lijsten. Het jonge, progressieve en positieve karakter van de stadslijst is ook zichtbaar in de thema’s die hun kiezers aangeven in onze peiling. Het gaat dan vooral over thema’s zoals jongeren in Sint-Truiden houden etc.
Positiviteit wint altijd, zeker in een klimaat waar vingerwijzen en schandalen de norm is.
Interessant is ook dat WOW Sint-Truiden in deze constellatie een sleutelrol kan spelen in de vorming van een nieuw stadsbestuur. Volgens de zetelverdeling uit onze voorjaarspeiling heeft WOW het potentieel om 3 zetels te halen. Deze halen ze niet alleen uit de luwte van de zwevende kiezers in de categorie ‘Andere’, die bij onze vorige peiling al bijna 8% bedroeg. Maar ook van partijen als PVDA en Groen. Deze twee gingen er sterk op achteruit in onze peiling.
Het beruchte voorakkoord dat momenteel in de maak zou zijn tussen Vooruit en Open VLD (CD&V zou aan de kant zijn gezet omdat Kempeneers te sterk staat), haalt in onze peiling slechts 10 zetels. Zelfs met N-VA erbij halen ze geen meerderheid. Een regenboogcoalitie waar alle traditionele partijen van onze stad (Vooruit, CD&V, Open VLD en N-VA) samenwerken, vormt dan weer wel een ruime meerderheid. Maar of deze werkbaar is, is nog maar de vraag.
Ook een meerderheid waarbij CD&V en Vooruit hun strijdbijl begraven, wordt moeilijk. Of zij nu N-VA of Open VLD mee in bad trekken, dan hebben zij alsnog de steun van WOW nodig om een meerderheid te vormen.
Geen enkele partij in Sint-Truiden lijkt bereid om met Vlaams Belang in zee te gaan.
Natuurlijk moet het vel van de beer niet verkocht worden voor hij is geschoten. Voor de gemeenteraadsverkiezingen is namelijk de partijtrouw een belangrijke factor. Partijen moeten hun kiezers immers zo ver krijgen om op zondag 13 oktober de herfstochtend te trotseren om naar het stembureau te gaan.
Bovendien hebben zowel WOW Sint-Truiden als Vlaams Belang eenzelfde probleem als het aankomt op partijtrouw. Niet iedereen die op hun partij stemt, kiest ook voor hun lijsttrekker. Bij Vlaams Belang zien we bijvoorbeeld veel mensen die alsnog hun heil zoeken bij Ingrid Kempeneers of Ludwig Vandenhove. Dit lijkt misschien onschuldig, maar wie het stemhokje binnen stapt en merkt dat zijn kandidaat die de voorkeur geniet niet op de lijst staat die ze voor ogen hadden, zou nog weleens van gedachte kunnen veranderen.
Ingrid Kempeneers nipt de populairste
Ingrid Kempeneers ziet in onze peiling haar populariteit bevestigd. Al gaat het om een nipte winst. Roosmarijn Beckers en Ludwig Vandenhove zitten haar op de hielen met respectievelijk 21% en 19% van de stemmen. Nog een tendens die wordt doorgetrokken uit de voorgaande peilingen. De strijd om de sjerp lijkt zich op 13 oktober dus tussen Kempeneers, Beckers en Vandenhove af te spelen.
Iets wat tijdens de vorming van een voorakkoord tussen Vooruit, Open VLD en CD&V blijkbaar ook tot Kempeneers doordrong. In de schaduw van het Truiense stadhuis wordt gefluisterd dat tot voor de jaarwisseling Kempeneers zich als een gewillige bruid opstelde ten opzichte van Vandenhove. Het feit dat haar partij komaf heeft gemaakt met de meeste ‘probleemfiguren’ en nu kiest voor een lijst met vooral nieuwe namen, toont dat Kempeneers in de strijd gelooft.
Vooruit probeert dit zelfvertrouwen geregeld te breken. Bij het dossier rond de kerkfabriek van Velm waren hun pijlen initieel niet alleen op Veerle Heeren gericht maar ook op Ingrid Kempeneers. Kempeneers maakte van de gelegenheid gebruik om Veerle Heeren uit haar fractie te zetten.
Vooruit blijft ondertussen proberen hun rangen aan te sterken met (politieke) namen uit het verleden. Bert Breesch zou al door zowel Vooruit als Open VLD benaderd zijn voor een plaats op hun lijst. Ook Carl Nijssens wordt steeds aan Vooruit gekoppeld. Het stilzwijgen van de partij over de recente forensische audit die niet gunstig is voor Nijssens, spreekt boekdelen over hun prioriteiten.
Pascy Monette is in onze peiling de 4de meest populaire politicus van onze stad. Günther Dauw neemt de 5de plaats in. De rij wordt afgesloten met nieuwkomer Marijn Ghys.
Truienaren die de peiling invulden konden ook zelf een naam opgeven van een kandidaat of mandataris waarvan zij vonden dat die burgemeester mocht worden. Ook hier zagen we opvallende namen binnenkomen. Bert Breesch die de laatste maanden wordt getipt als een mogelijke kandidaat voor Vooruit of Open VLD werd vernoemd. De twee populairste namen waren echter deze van Peter Deltour en Carl Nijssens waarbij Peter Deltour met kop en schouders boven alle andere namen uitstak. Dit in contrast met de vorige peiling waarbij het verschil tussen Nijssens en Deltour nipt was.
Voor Groen en PVDA werden Peter Van Dam en Lizzy Vandenrijt opgenomen in de peiling als lijsttrekkers. Hun resultaten waren statistisch echter niet significant en werden daarom niet in de analyse opgenomen.
Opvallend aan deze vraag in onze peiling was dat, in tegenstelling tot onze vorige peiling, er minder namen werden opgegeven. Het lijkt er dus op dat het politieke veld zich een klein half jaar voor de gemeenteraadsverkiezingen, zich duidelijk aftekent.
Conclusie: Het moet anders
One peiling werd afgenomen tussen einde maart en de eerste helft van april. Vlak voor nieuwe feiten zoals deze van de kerkfabriek van Velm alsook de recente forensische audit waarbij voormalig schepen Carl Nijssens centraal staat in een onderzoek rond belangenvermenging en fouten inzake openbare aanbestedingen. Ongetwijfeld hadden deze punten meer effect gehad op de peiling indien we hem in mei hadden afgelegd. Dat gezegd zijnde zien we de effecten ook in deze peiling via bijvoorbeeld het kleine verschil tussen Kempeneers en andere namen bij de pop-poll, en kunnen we nog steeds interessante conclusies trekken uit de peiling.
De belangrijkste conclusie uit de peiling is duidelijk: de traditionele partijen in onze stad staan stil.
Thans zijn het deze partijen (met dan vooral CD&V en Vooruit) die constant in de media verschijnen en waar het meest over gesproken wordt. Hun namen vallen echter steeds in dezelfde context, namelijk deze van fouten uit het verleden. Het is haast een formule geworden die zich steeds herhaalt: Vooruit hoort een klacht van Truienaren, zij zoeken of vinden een fout uit het verleden en wijzen naar CD&V (vaak heel specifiek naar voormalig burgemeester Veerle Heeren). CD&V bewijst dat ze een breuk hebben gemaakt met het verleden door ook naar Heeren te wijzen en de formule herhaalt zich weer.
Open VLD ontspringt vaak de dans in deze discussies ondanks het feit dat zij al verschillende legislaturen deel uitmaken van de meerderheid. Maar dit zorgt er ook voor dat zij als partij niet veel zichtbaarheid krijgen in het lokale debat.
Ook N-VA deelt in deze klappen. Zij proberen zichzelf in de discussie te vestigen als de partij die het puin van fouten uit het verleden moet ruimen. En dan bedoelen ze niet alleen het CD&V-bestuur maar ook deze uit het tijdperk van Vandenhove. Daar leken ze enige tijd in te slagen door hun inzet op erfgoeddossiers zoals de Burcht van Brustem en nu ’t Speelhof. Maar door een gebrek aan bekende koppen en het feit dat het publieke debat zich steeds tussen rood en oranje afspeelt, zitten zij met hetzelfde probleem als Open VLD. N-VA wordt door de oppositie wel steeds over dezelfde kam geschoren als CD&V. Maar het feit dat de partij slechts 1 legislatuur meedraait en omdat de probleemfiguren ook zijn vertrokken, zorgen ervoor dat dit niet werkt.
Spreek over jezelf en niet over een ander
In deze context is het niet verwonderlijk dat een stadslijst zoals WOW aan populariteit kan winnen. Zij brengen een heel ander verhaal dat draait rond de liefde voor Sint-Truiden. Iets wat CD&V bij de vorige verkiezingen ook heeft geholpen via hun campagne #FierOpSintTruiden en die WOW duidelijk probeert te emuleren.
Bovendien dragen zij de stempel van de underdog waarop wordt neergekeken door andere, gevestigde partijen, in onze stad. Want ja, lokale politiek die wordt vooral aan de toog van het dorpscafé gevoerd. En als gevestigde politici uit onze stad aan die toog lacherig, negatief of ronduit smalend spreken over andere partijen, dan zijn het de namen van die andere partijen die blijven hangen in de hoofden van de kiezer. Zeker als die partijen zich focussen op hun eigen verhaal en het vingergewijs achterwegen laten.
De constante negativiteit en verontwaardiging is ook alleen maar voordelig voor de partij van de verontwaardigden, Vlaams Belang. Het zijn immers hun thema’s die steeds worden opgevoerd en gevoed.
De partij die de gemeenteraadsverkiezingen in onze stad zal winnen, is de partij die met een eigen verhaal weet te komen. En met een kleine 6 maanden voor deze verkiezingen (en een dikke maand voor de bovenlokale) is het hoog tijd dat dit eigen verhaal vorm begint te krijgen.
